NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü), 1949 yılında kurulmuş olan askeri ve siyasi bir ittifaktır. Kurucu ülkeleri Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Belçika, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz ve Birleşik Krallık’tır. NATO’nun temel amacı Kuzey Atlantik bölgesindeki üye ülkelerin kolektif savunmasını sağlamaktır. Soğuk Savaş döneminde Batı Avrupa’yı Sovyet saldırılarından korumak için kurulmuştur. NATO’nun “temel taşı” olarak kabul edilen 5. maddesi “Tarafların, Avrupa veya Kuzey Amerika’da bir veya daha fazlasına karşı yapılacak silahlı bir saldırının hepsine karşı yapılmış sayılacağı konusunda mutabıktır.” örgütün olmazsa olmazıdır.
***
Günümüzde NATO’nun odak noktası genişlemiştir. Örgüt; terörizm, siber saldırılar, istikrarsız bölgeler ve diğer güvenlik tehditleriyle de mücadele etmektedir. Ayrıca NATO üyeleri arasında askeri iş birliği, eğitim ve ortak tatbikatlar gibi faaliyetler gerçekleştirilerek üye ülkelerin savunma kapasiteleri güçlendirilmesi hedeflenmektedir. NATO’nun genişleme süreci, örgütün kuruluşundan bu yana önemli değişiklikler yaşamıştır. İlk olarak, NATO kurulduğunda 12 üye ülkeye sahipti. Ancak zamanla, çeşitli genişleme aşamalarıyla yeni üye ülkeler eklenmiştir. 1952’de Yunanistan ve Türkiye, NATO’ya katılan ilk yeni üyeler olmuştur. Bu genişleme, NATO’nun güneydoğu sınırlarını kapsayacak şekilde genişlemesini temsil etmiştir. 1982’de İspanya NATO’ya üye olmuştur. Bu genişleme ile NATO, Akdeniz’e daha fazla erişim elde etmiştir. 1999’da Soğuk Savaş’ın sona ermesinin ardından Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya NATO üyesi olmuştur. Orta ve Doğu Avrupa ülkelerini kapsayan genişleme başlamıştır. Bu üç ülke NATO’ya katılan ilk eski Varşova Paktı üyesi ülkelerdir. 2004’te Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya üye olmuştur. Bu genişleme dalgasıyla NATO, Baltık ülkelerini ve diğer Orta ve Doğu Avrupa ülkelerini kapsamıştır. 2009’da Arnavutluk ve Hırvatistan üye olmuştur. Bu genişleme dalgasıyla NATO, Balkanlar’daki varlığını arttırmıştır. 2017’de Karadağ, 2020’de Kuzey Makedonya üye olmuş, NATO’nun Balkanlar’daki varlığı daha da artmıştır. 2023’te ise Finlandiya üye olmuş ve hali hazırda son üye olarak Türkiye’nin oluruyla İsveç NATO üyesi olacaktır. NATO dokuzuncu genişlemesiyle 32 üyeye ulaşacaktır.
Guardian-2023
NATO’nun en güçlü askeri gücü Amerika, Kıbrıs adasında geçtiğimiz ay tamamlanan Rum Milli Muhafız Ordusu (RMMO) ile ABD özel kuvvetlerinin katılımıyla ‘Guardian-2023’ askeri tatbikatını gerçekleştirdi. Özel kuvvetler eğitimi, Kıbrıs adasındaki siyasi soruna uygun faaliyetler yapabilecek, konvansiyonel olmayan harp tekniklerini bilen askeri ve sivil unsurların eğit-donat kapsamında eğitildiği bir çalışmadır. NATO ve büyük biraderi Amerika, Türkiye’nin terörle mücadelesinde de bazı terör gruplarını eğit-donat faaliyetiyle sözde resmi askeri birlik gibi eğitmektedir. Türkiye ve NATO denklemini Kıbrıs, Ege Adaları, Batı Trakya, Rusya-Ukrayna savaşı ve Suriye iç savaşı denkleminde irdelediğimizde, Türk devlet aklı ve siyaset kurumu karar alıcıları ‘güven iyidir, güvenmemek daha iyidir’ fikri üzerine inşa edecekleri siyasal iletişim ve diplomasiyle ilişkileri yürütmesi milli menfaatlerimiz için en uygunudur.
